3.784 lượt xemTrong bối cảnh năng lượng ngày càng đắt đỏ và môi trường sống đòi hỏi chất lượng cao hơn, chuẩn nhà Passive House đang trở thành hình mẫu nhà tiết kiệm năng lượng, thiết kế thông minh được ưa chuộng trên toàn cầu. Vậy Passive House là gì? Tại sao kiểu nhà này lại giúp tiết kiệm đến 90% năng lượng tiêu thụ hàng năm? Và nếu muốn xây dựng một căn nhà đạt chuẩn Passive House, bạn cần lưu ý điều gì?
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, nguyên lý hoạt động, lợi ích thực tế và điều kiện xây dựng Passive House – một xu hướng thiết kế tiên phong trong ngành xây dựng bền vững.
Nhà Passive House là gì và vì sao lại tiết kiệm năng lượng tối ưu?
Passive House (tạm dịch: nhà thụ động) không phải là một thương hiệu mà là một chuẩn xây dựng giúp công trình đạt mức tiêu thụ năng lượng cực thấp, đồng thời vẫn đảm bảo sự thoải mái và tiện nghi tối đa cho người ở.
Khác với các thiết kế truyền thống sử dụng máy lạnh, lò sưởi hay hệ thống HVAC cồng kềnh, nhà Passive tận dụng tối đa các yếu tố “thụ động” như ánh sáng mặt trời, thông gió tự nhiên và cách nhiệt vượt trội để duy trì nhiệt độ ổn định trong nhà quanh năm.
Theo Viện Passive House (Đức), các công trình đạt chuẩn này có thể tiết kiệm đến 90% năng lượng sưởi và làm mát so với các công trình thông thường, đồng thời giảm thiểu tác động đến môi trường.
Passive House tối ưu năng lượng nhờ thiết kế thông minh thay vì phụ thuộc vào thiết bị tiêu thụ điện
>>> Xem thêm: Nhà ở quê tiết kiệm điện năng nhờ tái sử dụng nước mưa và năng lượng mặt trời
Điều kiện nào để được công nhận là Passive House?
Để đạt chuẩn Passive House, một công trình phải đáp ứng đầy đủ 4 tiêu chí kỹ thuật quan trọng:
- Tiêu thụ năng lượng cho sưởi ấm: Không vượt quá 15 kWh/m²/năm hoặc 10 W/m² vào thời điểm đỉnh điểm.
- Năng lượng sơ cấp (tổng cộng điện, nước nóng, sưởi...): Không vượt quá 60 kWh/m²/năm.
- Độ kín khí: Tối đa 0.6 lần trao đổi khí mỗi giờ tại áp suất 50 pascal (theo phương pháp Blower Door Test).
- Tiêu chuẩn nhiệt độ thoải mái: Nhiệt độ trong nhà không vượt quá 25°C quá 10% thời gian trong năm.
Một công trình phải đáp ứng đủ 4 tiêu chí để được công nhận là Passive House
Ngoài ra, 5 nguyên lý nền tảng sau cũng là yếu tố bắt buộc trong thiết kế và thi công:
- Không cầu nhiệt (thermal bridging).
- Cửa sổ hiệu suất cao.
- Cách nhiệt vượt trội.
- Kín khí toàn bộ công trình.
- Thông gió cơ học có thu hồi nhiệt.
Đây là tiêu chuẩn kỹ thuật cao đòi hỏi tính chính xác và sự kết hợp đồng bộ giữa thiết kế và vật liệu xây dựng
>>> Xem thêm: Vì sao phải tiết kiệm điện năng? Biện pháp tiết kiệm hiệu quả
Lợi ích vượt trội của Passive House: tiết kiệm, yên tĩnh, thoáng sạch
Không chỉ dừng lại ở mức tiết kiệm năng lượng, nhà Passive House còn mang đến nhiều lợi ích sống thiết thực:
- Không gian sống luôn mát mẻ mùa hè, ấm áp mùa đông mà không cần hệ thống sưởi hay làm lạnh lớn.
- Chất lượng không khí trong nhà luôn trong lành nhờ hệ thống thông gió có thu hồi nhiệt.
- Giảm tiếng ồn đáng kể từ môi trường bên ngoài nhờ hệ vách và cửa cách âm cao.
- Ổn định nhiệt độ bề mặt tường, sàn, trần, không có hiện tượng lạnh chân, nóng đầu.
Về lâu dài, dù chi phí xây dựng có thể nhỉnh hơn ban đầu nhưng khoản tiết kiệm hóa đơn điện, chi phí bảo trì và sức khỏe người ở hoàn toàn bù đắp xứng đáng.
Nhà Passive House là lựa chọn bền vững lâu dài, vừa tiết kiệm chi phí vừa nâng cao chất lượng sống
Kinh nghiệm thực tế: Xây nhà Passive House tại Việt Nam có khả thi không?
Tại châu Âu, hàng ngàn công trình nhà ở, trường học, bệnh viện, thậm chí cả siêu thị đã đạt chuẩn Passive House. Còn ở Việt Nam, dù chưa phổ biến rộng rãi, nhưng xu hướng này đã bắt đầu được các kiến trúc sư và chủ đầu tư quan tâm.
Một số dự án nhà ở tại TP.HCM và Đà Nẵng đã thử nghiệm ứng dụng nguyên lý Passive House như:
- Thiết kế nhà hướng Nam để tận dụng nắng phía Đông và tránh nắng gắt phía Tây.
- Sử dụng kính 2 lớp Low-E và tường dày có lớp cách nhiệt bằng bông khoáng.
- Triển khai hệ thống thông gió chéo và mái hiên che nắng động.
Thực tế cho thấy, nếu lựa chọn vật liệu đúng và thi công chuẩn xác, việc xây nhà tiết kiệm năng lượng theo hướng Passive hoàn toàn khả thi tại Việt Nam, đặc biệt là các vùng có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm.
Passive House không phải là giấc mơ viển vông – đó là tương lai gần của nhà ở đô thị thông minh tại Việt Nam
Câu hỏi thường gặp về Passive House
1. Xây nhà Passive House có đắt không?
Chi phí ban đầu có thể cao hơn 5–15% so với nhà thường do yêu cầu vật liệu cao cấp và kỹ thuật khắt khe. Tuy nhiên, chi phí vận hành cực thấp giúp tiết kiệm hàng chục triệu đồng mỗi năm.
2. Passive House có cần máy lạnh hoặc lò sưởi không?
Không. Nếu thiết kế đúng chuẩn, chỉ cần một bộ gia nhiệt gắn vào hệ thống thông gió là đủ giữ ấm trong mùa lạnh. Mùa hè, nhà cũng luôn mát nhờ thông gió và che nắng thông minh.
3. Có thể cải tạo nhà cũ thành Passive House không?
Có, nhưng sẽ phức tạp và tốn kém hơn xây mới. Các giải pháp cải tạo cần xem xét lại toàn bộ lớp vỏ công trình (vách, mái, sàn, cửa sổ, cửa ra vào...).
4. Ai có thể thiết kế và giám sát xây dựng Passive House?
Tại Việt Nam đã có một số kiến trúc sư được cấp chứng chỉ quốc tế về Passive House. Bạn nên tìm các đơn vị có kinh nghiệm thực tế trong triển khai để đảm bảo hiệu quả đầu tư.
Những thắc mắc thường gặp này giúp bạn có cái nhìn thực tế và toàn diện hơn khi cân nhắc đầu tư nhà tiết kiệm năng lượng
>>> Xem thêm: Ngôi nhà giữa rừng sử dụng 100% năng lượng thụ động
Passive House không chỉ là một khái niệm kiến trúc, mà là một lối sống hiện đại, thông minh và bền vững. Từ việc tiết kiệm chi phí điện, nâng cao chất lượng sống cho đến góp phần giảm phát thải carbon, lựa chọn xây dựng theo chuẩn Passive House chính là cách chúng ta tạo nên sự khác biệt tích cực cho môi trường và cho chính gia đình mình.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
